“Oedeem behandelen is noodzakelijk”

Vermoeidheid, moeilijk kunnen bewegen, stijfheid en pijn: het zijn allemaal gevolgen van oedeem. Een aandoening waarbij vocht ophoopt in verschillende lichaamsdelen, veelal in een arm of been. Huidtherapeut Evelien van den Eijkel behandelt lymfoedeem en lipoedeem. Ze gebruikt hiervoor diverse technieken en behandelmethodes. “Mijn cliënten worden mobieler en hun pijn vermindert”, zegt ze.

Evelien werkt nu drie jaar als zelfstandig huidtherapeut bij Paramedisch Centrum Katwijk, waar ze onder andere cliënten helpt die kanker hebben gehad. Zij hebben vaak last van lymfoedeem. Evelien: “Tijdens de opleiding Huidtherapie merkte ik dat de medische kant mij het meeste aanspreekt. Ik vind het fijn om met mensen te werken aan hun herstel na zo’n moeilijke periode.”

Verschillende behandelmethodes

Lymfoedeem kan ontstaan na een bestraling of een operatie, waarbij de lymfeklieren zijn weggehaald of beschadigd. Evelien: “Oedeem behandelen is noodzakelijk, anders verhardt de huid. Dit heet fibrosering. Soms ontstaat er roodheid rondom die verhardingen of er komt pigmentatie op. En als er te veel spanning op de huid staat kunnen wondjes ontstaan of zelfs ontstekingen. Hierdoor neemt de pijn nóg meer toe.” Eén van de behandelmethodes die Evelien veelvuldig inzet is manuele lymfedrainage. Dit is een massagetechniek waarmee ze de vochtafvoer stimuleert. Deze techniek vult ze aan met apparatuur, waaronder intermitterende pneumatische compressietherapie (IPC) en/of endermologie. Bij IPC wordt druk op een been uitgeoefend met behulp van een manchet met verschillende luchtkamers, die door een pomp worden gevuld. Endermologie is een intensieve bindweefselmassage.

Ook past ze bijna altijd compressietherapie toe, waarbij ze ervoor zorgt dat de cliënt op maat gemaakte compressiekleding krijgt. Denk aan therapeutische elastische kousen. Deze kledingstukken geven tegendruk aan de vochtophopingen, waardoor ze afnemen en/of stabiel blijven. Daarnaast geeft ze cliënten geregeld oefeningen mee. Bewegen blijft essentieel voor een goede vochtafvoer.

“Ik hoor vaak dat cliënten weer zonder pijnklachten hun dagelijkse activiteiten kunnen uitvoeren.”
Evelien van den Eijkel, huidtherapeut

Een stukje erkenning

Evelien ontvangt ook geregeld cliënten met lipoedeem in haar praktijkruimte. Deze chronische aandoening bestaat uit ongelijke vetophopingen, in met name de ledematen en komt vrijwel alleen voor bij vrouwen. Evelien: “Cliënten met lipoedeem krijgen vaak jarenlang te horen dat zijzelf de oorzaak zijn van hun vet- en gewichtstoename. Als ze eindelijk weten wat er écht aan de hand is, valt er een last van hun schouders. Ze krijgen een stukje erkenning. De uitspraak ‘Het ligt dus toch niet allemaal aan mij’ hoor ik regelmatig.” Lipoedeem is niet te genezen, maar de aandoening kan wel dragelijker worden met bijvoorbeeld compressietherapie. Ook leert Evelien de vrouwen omgaan met de aandoening, zodat ze er minder last van hebben. Zo begeleidt ze hen voornamelijk op het gebied van voeding en beweging.

Onder controle

Na het behandeltraject blijven de cliënten hun compressiekleding dragen. Evelien ziet sommigen van hen daarom jaarlijks terug. Therapeutische elastische kousen moeten bijvoorbeeld ieder jaar vervangen worden. “Cliënten krijgen twee paar kousen per jaar vergoed. Deze bestel ik in de juiste maat”, vertelt ze.

Doorgaans kunnen haar cliënten zichzelf goed redden na de behandelingen. Ze heeft hen namelijk geleerd hoe ze thuis zelf de situatie onder controle kunnen houden, met behulp van zelfmassage en oefeningen. “Ik hoor vaak dat cliënten weer zonder pijnklachten hun dagelijkse activiteiten kunnen uitvoeren. Dat geeft me een goed gevoel, ik vind het fijn dat ik een positieve bijdrage kan leveren aan hun kwaliteit van leven.”